آکادمی و موسسه علمی پژوهشی ابن سینا

در حوزه چاپ مقاله چه کلاهبرداری هایی صورت می گیرد؟

در حوزه چاپ مقاله، برخی کلاهبرداری‌ها عبارتند از:

۱. پلاژیاریزم (تکثیر مطالب بدون اعلام واضح از منابع): در این روش، محققان مطالب یا شباهت‌های زیادی را با مطالب دیگر ارائه می‌دهند بدون ارجاع دادن به منبع اصلی.

پلاژیاریزم (Plagiarism) به معنای استفادهٔ نقل قول یا تکثیر کماکان از آثار دیگران بدون اعلام مؤلف اصلی یا ارجاع به آن است. در حوزهٔ چاپ مقاله، پلاژیاریزم یعنی استفاده از قسمتی از متن، تصاویر یا ایده‌ها بدون اجازهٔ نویسندهٔ اصلی، بدون ذکر منبع، یا به صورت ضعیف تغییر داده شده است.

پلاژیاریزم در دنیای علمی نقض اصل اصلی آن، یعنی توانایی تولید دانش جدید و ارتقاء علم است. استناد درست به آثار قبلی نشانگر عمق مطالعات و دقت در تحقیقات است. اما استفاده نادرست یا بدون ارجاع به منبع مورد استناد، می‌تواند در نتیجه حذف مقاله، شکستگی در اعتبار علمی نویسنده و ضرر ذهنی و مالی برای نویسنده اصلی وجود داشته باشد.

برای جلوگیری از پلاژیاریزم در چاپ مقاله، لازم است که نویسندگان به درستی از منابع استناد کنند و همچنین از روش‌هایی نظیر استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص پلاژیاریزم استفاده کنند. این نرم‌افزارها قادر به مقایسه متن مقاله با سایر منابع در دسترس هستند و هرگونه تطابق آن را به نویسنده اطلاع می‌دهند.

به‌طور کلی، پلاژیاریزم یک عمل نادرست در محیط علمی است که باید همواره توسط نویسندگان مورد توجه قرار گیرد تا تعادل و اخلاق در مقاله‌نگاری حفظ شود.

۲. تلاش برای چاپ دوباره (دابل دیپ چاپ): در این روش، مقاله قبلی توسط نویسنده خود یا یک همکار دیگر به صورت یکسان یا با تغییرات جزئی دوباره ارائه می‌شود و به گونه‌ای قرارداده می‌شود که انگارها یک مقاله جدید است.

دابل دیپ چاپ (Double Dip Publishing) یک روش چاپ مقاله علمی است که در آن مقاله‌ها همزمان در دو نشریه مختلف منتشر می‌شوند. این روش اغلب برای افزایش رویکرد و تأثیر مقاله استفاده می‌شود. با داشتن دو نسخه از مقاله در دو نشریه مختلف، محققان می‌توانند راهبردهای متفاوت برای به اشتراک گذاشتن نتایج خود و جذب بیشترین توجه و استناد را انتخاب کنند.

با این حال، دابل دیپ چاپ مشکلات قانونی و اخلاقی می‌تواند ایجاد کند. برخی از نشریات علمی وابسته به انجمن‌های علمی یا سازمان‌ها مانند IEEE و ACM اجازه دابل دیپ چاپ را نمی‌دهند و محققان باید قوانین و مقررات هر نشریه را رعایت کنند.

بهترین روش برای انتخاب مقالات مورد دابل دیپ چاپ، مطالعه دقیق قوانین و مشخصات هر ژورنال برای تشخیص قابلیت انتشار دوباره مقاله در نشریات مختلف است. همچنین، در صورتی که مقاله بازخورد گرفته و تغییراتی روی آن انجام شده باشد، می‌توان آن را در نشریه‌ای دیگر منتشر کرد.

به طور کلی، در صنعت تحقیقات علمی قوانین و مشخصات دابل دیپ چاپ ممکن است متفاوت باشند و بنابراین بررسی دقیق الزامی است. همچنین، از نظر اخلاقی، انتشار دوباره یک مقاله باید به منظور ارائه قابلیت ارزیابی و دسترسی به اطلاعات علمی به بررسی دقیق کیفیت وارد شود و تلاش‌های قصدی برای تکرار منابع منتشر شده یا ایجاد غرفه علمی نباشد.

۳. داشتن نویسندگان غیر واقعی: بعضی از ناشران سودجو به نام نویسندگانی خیالی را به مقالات اضافه می‌کنند تا به نظر برسد که تعداد نویسندها بیشتر است و مقاله برخورداری از رتبه‌بندی و اعتبار بیشتری است.

۴. مقاله‌سازی (چاپ مقالات بی‌مبنا): در این روش، ناشران برخی از مقالات به کمک نویسندگان حاضر در سیستم خود را چاپ می‌کنند بدون در نظر گرفتن کیفیت علمی و محتوای مقاله.

چاپ مقالات بی‌مبنا یک موضوع مشکل‌ساز است. مقالات علمی و تحقیقاتی بی‌مبنا و بدون ارزش علمی، منجر به کمبود راهنمایی و شکاف بین دانشمندان و اجتماع ایجاد می‌شوند. این نوع مقالات می‌تواند توجه عمومی را از مسائل واقعی و مهم دور کند و باعث انتشار اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده شود.

عواقب چاپ مقالات بی‌مبنا شامل موارد زیر است:

بنابراین، لازم است که مدیران ژورنال‌ها و منشران علمی سعی کنند با انتخاب دقیق و داوری حرفه‌ای، چاپ مقالات بی‌بنیاد را کاهش دهند و به جای آن بر روی انتشار مقالات علمی، کاربردی و ارزشمند تمرکز کنند. همچنین، جامعه علمی نیز باید اسناد غیرقابل اعتماد را شناسایی کرده و از آن‌ها استفاده نکند تا ضررهای احتمالی را به حداقل برساند.

۵. کلیک بیت (کسب تعداد کلیک‌های نادرست بر روی مقالات): برخی ناشران علمی یا نویسندگان مقالات، با راه‌هایی کلیک‌های غیرمجازی را بر روی مقالات یا دیگر منابع آنلاین خود ایجاد می‌کنند تا به تعداد بالایی از کلیک‌ها و نقل و انتقالات دسترسی دست یابند.